Η εξέλιξη των ειδών…

Δεν είμαι βιολόγος, αλλά διάβασα και ρώτησα και βιολόγους, για να μην γράφω αρλούμπες. ‘Ετσι έμαθα τα εξής θαυμαστά;

Αρχικά το περιβάλλον στη γη ήταν μιά περίεργη σούπα. Μιά θάλασσα που είχε μέσα της διάφορα περίεργα κύτταρα ή πρωτόγονους οργανισμούς. Δεν ξέρουμε πώς ακριβώς ήταν αυτή η θάλασσα, αλλά εικάζουν πως ήταν κάτι σαν ζεστή και θολή σούπα, μέσα στην οποία υπήρχαν θρεπτικά στοιχεία που χρησίμευαν στο να διατηρηθούν στη ζωή αυτοί οι πρωτόγονοι οργανισμοί. Αν και πρωτόγονοι είχαν ένα DNA, αυτήν την μικροσκοπική ελικοειδή κατασκευή που χαρακτηρίζει όλα τα έμβια όντα. Σ’ αυτήν την έλικα βρίσκονται γραμμένες όλες οι ιδιότητες και τα βιολογικά χαρακτηριστικά του οργανισμού. Είναι, δηλαδή, κάτι σαν σκληρός δίσκος με το πρόγραμμα ζωής, φυσικών χαρακτηριστικών και συμπεριφοράς του οργανισμού. Γι’ αυτό και έχει επικρατήσει τα τελευταία χρόνια να λέμε “είναι στο DNA μου/του/των, κλπ …..” δηλώνουμε δηλαδή ότι κάτι είναι γραμμένο στο βιολογικό πρόγραμμα ενός ανθρώπου και αυτό είναι σωστό, έστω κι αν δεν ξέρουμε λεπτομέρειες για τη δομή του DNA.

Αυτο το DNA λοιπόν, είναι μιά διπλή έλικα από πολυμερείς πρωτεΐνες και άλλα υλικά που δεν τα θυμάμαι. Το κρίσιμο σημείο είναι τα, ας τα πούμε,  “σκαλοπάτια” που συνδέουν τις δύο έλικες, ανά τακτές αποστάσεις και τα οποία αποτελούνται από τέσσαρες ουσίες που λέγονται “βάσεις” και χαρακτηρίζονται από τα γράμματα A, C, T, κα G. [adenine (A), cytosine (C), guanine (G), or thymine (T)].  Αυτές οι 4 βάσεις εναλάσσονται στην αλυσίδα του DNA, με μιά σειρά (αλληλουχία) που είναι χαρακτηριστική του είδους του οργανισμού και που μεταφέρει όλη τη γενετική πληροφορία. Ο συνδυασμός σε κάθε άτομο είναι μοναδικός και επειδή το πλήθος αυτών των “σκαλοπατιών” είναι τεράστιο, οι συνδυασμοί είναι στην πράξη σχεδόν άπειροι.

Τα άτομα κάθε είδους έχουν κοινά χαρακτηριστικά στην αλληλουχία των βάσεων (δεν ξέρω λεπτομέρειες). Κάθε φορά που γίνεται αναπαραγωγή ατόμων υπάρχει πιθανότητα η αλληλουχία των βάσεων που χαρακτηρίζουν το είδος να αλλάξει κάπως κι έτσι να δημιουργηθεί ένας νέος οργανισμός ή είδος, με ελαφρώς ή …βαρέως διαφορετικά χαρακτηριστικά, αναλόγως της μετάλλαξης. Εκεί ακριβώς βασίζεται και η λετουργία της εξέλιξης. Φυσικά η εξέλιξη δεν είναι απαραιτήτως θετική γιατί μπορεί το άτομο που θα προκύψει να είναι μειονεκτικότερο από το μητρικό ή ακόμη και βλαβερό για άλλα είδη (όπως στην περίπτωση μικρoβίων). Αν ξεχάσουμε τις αρνητικές μεταλλάξεις, υποτίθεται ότι μιά αλλαγή στην αλληλουχία, από τυχαίο “λάθος” της φύσης (που δεν συμβαίνει συχνά), θα δώσει ένα πλεονεκτικότερο άτομο. Αυτό θα πολλαπλασιαστεί και θα δώσει καλλίτερους απογόνους, από τον πρόγονο, ικανούς να επιβιώσουν μέσα στον εχθρικό τούτον κόσμο! ‘Ενα μειονεκτικό άτομο δεν θα επιβιώσει και γι’ αυτό λέμε ότι στη φύση επιβιώνει ο ισχυρότερος (survival of the fittest).

‘Οταν μιλάμε για εξέλιξη και μάλιστα με αναφορές σε πιθήκους που πιθανόν να απετέλεσαν τον μακρυνό πρόγονο του ανθρώπου, δεν εννοούμε ότι ΟΛΟΙ οι πίθηκοι έγιναν άνθρωποι, αλλά ότι κάποια άτομα ξέφυγαν από εκείνο το είδος με μιά μετάλλαξη, που πολλαπλασιάστηκαν και ακολούθησαν κι άλλες μεταλλάξεις που, τελικά, συσσωρευτικά οδήγησαν στον σημερινό άνθρωπο. Το είδος των πιθήκων που δεν γέννησαν μεταλλαγμένους απογόνους τους εξακολουθεί να αναπαράγεται (π.χ. δες τον Τσίπρα και τη σημερινή Ελληνική κυβέρνηση…) ενώ κάποιοι μακρυνοί τους συγγενείς δεν είναι πλέον πίθηκοι.

Οι διαδικασίες αυτές, λόγω της στατιστικής σπανιότητας τέτοιων μεταλλάξεων, διαρκούν εκατομμύρια ή και δισεκατομμύρια χρόνια, αλλά συνέβησαν και είναι πολύ πιθανό να συνεχίσουν να συμβαίνουν. Βέβαια, με την σύγχρονη ιατρική, η επιβίωση του ισχυρότερου δεν είναι πλέον ο κανόνας, τουλάχιστον στις πολιτισμένες κοινωνίες, μιά και οι ασθενείς οργανισμοί προστατεύονται,  διατηρούνται στη ζωή όσο είναι δυνατό με τα σύγχρονα μέσα και πολλοί απ’ αυτούς αναπαράγουν. ‘Ομως είναι πιθανό, ακόμη και σήμερα να γενιούνται εξελιγμένα άτομα και ίσως αυτά είναι άνθρωποι με εξαιρετικές σωματικές ή πνευματικές ικανότητες που μαθαίνουμε κάθε τόσο γι’ αυτά. ‘Ισως δεν είναι τυχαίο ότι στην καταγεγραμμένη ιστορία του ανθρώπου (τα 2 και 3 χιλιάδες χρόνια είναι μικρής κλίμακας χρονικές περίοδοι, σε σύγκριση με τη διάρκεια της εξέλιξης) υπήρξαν μορφές της επιστήμης, της τέχνης ή της σωματικής ρώμης, με ικανότητες ανεξήγητες για τον μέσο άνθρωπο.

Ποιός ξέρει τι “υπερανθρώπους” θα δουν οι μελλοντικές γενιές, μετά από μερικά εκατομμύρια ή δισεκατομμύρια χρόνια, αν ο πλανήτης επιβιώσει, τελικά…

Να σας θυμίσω ότι η θεωρία της εξελικτικής διαδικασίας διατυπώθηκε το 1859 από τον Άγγλο καλόγερο και βιολόγο Charles Darwin, που αν και καλόγερος, διατύπωσε μια επιστημονική θεωρία που …κονταροχτυπιέται με τη θεωρία των θρήσκων περί δημιουργίας Αδάμ και Εύας, παραδείσου, φιδιού και άλλα παραμύθια!